Simpelweg Kwaadaardig
Spooky season is weer begonnen. Dat betekent veel nare, bloederige horror kijken en veel even zo nare black metal beluisteren. Mijn laatste luisterproject past perfect bij de herfstige sferen waarin ik momenteel verkeer, hoewel ik al tijdens de zomer mijn tenen liet wennen in de inktzwarte poel des verderfs die Funeral Mist heet. Maranatha (2009) was het album dat mij getipt werd, maar in het begin vond ik debuutalbum Salvation (2003) eigenlijk beter. Na maanden luisteren moet ik concluderen dat zowel Salvation als Maranatha onvervalste meesterwerken zijn.
Volgens Arioch, momenteel het enige lid van Funeral Mist en misschien beter bekend als Mortuus en frontman van Marduk, kan black metal alleen maar black metal zijn wanneer het door en door satanisch is. En dan gaat het niet alleen om de muziek, maar ook om de levensstijl die de muzikanten aanhangen. Een echte purist dus, die Arioch, en de muziek van Funeral Mist is volledig doordrenkt van dat purisme.
Blasfemie
Dit is geen jeugdige branie waarbij tijdens repeteersessies in vochtige kelders Satan aangeroepen wordt, om vervolgens bij mama op de bank te ploffen voor een kopje thee en een kaakje. Nee, als het gaat om godslastering en satanisme, dan is Arioch de onovertroffen kampioen. Dit gaat niet om zo kwaadaardig mogelijk willen klinken, alles aan Funeral Mist IS simpelweg kwaadaardig.
Ik heb tijdens mijn black metal luisteronderneming al veel blasfemische en satanische teksten tot me genomen, maar de invalshoek van Funeral Mist is origineel en maakt van godslastering iets dat ver verheven is boven is boven het puberale gebral van collega-muzikanten. De songteksten zijn veelal citaten uit de Bijbel, waarbij Arioch soms enkele woorden vervangen heeft zodat ze ronduit evil worden. Ik ben katholiek opgevoed, al vrij snel van mijn geloof gevallen en ik kan oprecht zeggen dat dit de eerste godslasterlijke liedteksten zijn die mijn oren doen klapperen (in positieve zin natuurlijk). Alleen al op dat vlak weet Funeral Mist zich te onderscheiden van zijn genregenoten.
Bezeten
Maar er is meer. De muziek van Funeral Mist klinkt volledig bezeten en krankzinnig, en Maranatha klinkt dan ook nog als de overtreffende trap van Salvation. Salvation is al ontzettend smerig, vuig en ranzig en sleept je in een verwoestend tempo en in één rechte lijn naar de poorten van de hel. Maranatha brengt je naar hetzelfde eindpunt, maar doet dat met een aantal omwegen, terwijl die vervloekte hellepoorten toch constant als groteske, angstaanjagende Satanssymbolen zichtbaar blijven en de dreiging van dat eindpunt dus altijd voelbaar blijft.
Maranatha is een stuk dynamischer dan Salvation en incorporeert allerlei ingrediënten die je niet heel vaak in black metal hoort, maar die enorm sfeerverhogend werken. Denk aan de (achterstevoren afgespeelde) kerkkoortjes, denk aan lange outro’s (bijvoorbeeld op ‘Jesus Saves!’) die je makkelijk als saai zou kunnen bestempelen, maar die zo naargeestig zijn dat ze toch onder je huid gaan zitten, en denk aan delen van preken die normaal al iets onaangenaams hebben, maar die in deze albumcontext opeens totaal geschift klinken.
Rochelen
En dan zijn er nog de vocalen van Arioch, op Maranatha nog een stuk veelzijdiger dan we hem op Salvation hoorden. Het is best uitzonderlijk, maar Arioch bewijst op Maranatha dat een mens op heel veel verschillende manieren kan rochelen. En het is gek om te zeggen, maar voor iemand die zodanig rochelt dat je hem een bezoek aan een gerenommeerde kno-arts gunt, zijn de teksten van Arioch bijzonder verstaanbaar.
Op alle vlakken klinkt Funeral Mist uitzonderlijk; de teksten zijn uitzonderlijk godslasterlijk, de muziek is uitzonderlijk ziek, mede door het gebruik van uitzonderlijke samples, en de vocalen klinken uitzonderlijk gedreven EN uitzonderlijk verstaanbaar. Aan alles voel je dat het hele concept achter Funeral Mist krankzinnig goed uitgedacht is en de voortreffelijke uitwerking van dat concept laat helemaal niets te wensen over.
Spanning
Zelfs naar black metalbegrippen is Funeral Mist extreem, maar alle losse componenten grijpen zo overtuigend in elkaar dat ik zowel Salvation als Maranatha met heel veel plezier blijf opzetten, die laatste misschien nog met nog net wat meer plezier dan de eerste. Want die laatste bezit door al die bevreemdende elementen een spanning waar ik keer op keer met volle teugen van geniet. Maranatha behoort zeker tot het beste dat ik tot nu toe op deze reis ontdekte.
