Het gerucht gaat dat het Amerikaanse Weakling zich maar liefst twee jaar voorbereidde op hun eerste optreden. De band bracht bovendien maar één album uit, en het project was uiteindelijk een kort leven beschoren, maar het is duidelijk dat de bandleden zich voor enkele jaren met volledige toewijding stortten op hun muziek. Dat ene album van ze, Dead as Dreams uit 2000, is tegenwoordig nog amper te verkrijgen en er moet diep voor in de buidel getast worden, maar wordt gezien als een essentieel album dat van grote invloed was op de hedendaagse Amerikaanse black metal scene.
Naar die Amerikaanse black metal scene anno nu wordt wel eens gekscherend verwezen als ‘hipster black metal’. En ergens begrijp ik dat wel, want het bijna poppy geluid van een band als Deafheaven ligt mijlenver af van de intense lompheid van de ‘echte’ black metal. Maar toch doet die lichtelijk denigrerende term me een beetje pijn, omdat een album als Sunbather uit 2013 me zeer dierbaar is en een grote rol gespeeld heeft in het ontwikkelen van een fascinatie voor metal en black metal in het bijzonder.
Black metal hipsters
Weakling is dus deels verantwoordelijk voor al die shoegazende black metal hipsters, en als je naar Dead as Dreams luistert is het zeker wel duidelijk hoe dit album die hele scene heeft beïnvloed. Allereerst zijn daar de langgerekte nummers (het kortste nummer is tien minuten lang, de langste twintig) die veel momenten kennen waarop ze in rustiger vaarwater komen, maar bovenal heeft dit kenmerken die we ook bij de beste shoegazers kunnen herkennen. Er wordt een muur van geluid opgeworpen, waarbij alle instrumenten amper nog van elkaar te onderscheiden zijn en die samen verworden tot een nevelige geluidsbrij. Het enige aspect dat er echt nog uitspringt zijn de gepijnigde vocalen van John Gossard, die zich al krijsend, kermend en grommend probeert te ontdoen van zijn demonen.
Maar Weakling staat duidelijk ook nog steeds met één voet in de black metal traditie. Want waar bands als Deafheaven en Wolves in the Throne Room (bij vlagen) een bepaalde warmte uitstralen, klinkt Dead in Dreams consequent ijskoud. Qua intensiteit doet het album me telkens weer denken aan het eerder besproken Nattens Madrigal van Ulver. Net als bij het album van Ulver, is het bijna ondraaglijk om het hele album uit te moeten zitten (en in dit geval duurt het album dan ook nog eens vijf kwartier).
Naar en lelijk
En waar die hedendaagse Amerikaanse black metal vooral een overkomelijke vorm van melancholie tot uitdrukking brengt, is de situatie op dit album zonder enige hoop of uitzicht op iets beters. Deze behoort zeker wel tot de meer deprimerende black metal albums die ik tot nu toe hoorde, en dat zegt natuurlijk wel wat aangezien het binnen dit genre het liefst gaat over alles wat naar en lelijk is. Het is jammer dat de teksten bij dit album nergens te vinden zijn; te weten waar Gossard over zingt had dit album nóg meer diepte kunnen geven.
Het duurt wel een aantal luisterbeurten voordat je als luisteraar grip krijgt op die – op het eerste gehoor – ondoordringbare muur van geluid. Maar langzaamaan ontwaar je bepaalde structuren in de nummers en wordt het allemaal wat minder massief en meer behapbaar. Zeker wanneer je dit album over koptelefoon luistert, openbaren zich spaarzame momenten van rust en herkenbare passages. Maar toegankelijk of mooi wordt het nooit. Het luisteren naar Dead as Dreams is een uitputtende zit, maar precies daarom is het een zeer louterende ervaring.
Grote klasse
Ik heb het al vaker geschreven, maar voor mij geldt: hoe dieper de put, hoe liever ik er in spring. Ook dit album heeft weer een grote zuiverende werking op me en zorgt ervoor dat ik eventuele negatieve gedachten en emoties tijdens het luisteren helemaal kwijtraak. In al zijn lelijkheid en hevigheid is dit een album van grote klasse en schoonheid. Ik heb er weer een persoonlijke black metal favoriet bij.
(Dit album is niet beschikbaar op Spotify, vandaar een link naar YouTube)