Ik geef het maar meteen toe: ik vind Suicide’s debuutalbum noch mooi, noch goed. En toch heb ik het vinyl al vanaf mijn tienerjaren in bezit, was het 33 1/3 boekje over dit album één van de eersten uit de reeks die ik in bezit kreeg en móet ik dit album nog steeds gewoon op regelmatige basis van begin tot einde horen, een half leven nadat ik kennismaakte met dit excentrieke tweetal. Alsof ik na al die jaren nog steeds niet kan geloven wat er toen in 1977 op plaat uitkwam.
In het 149e boekje uit de 33 1/3 boekenreeks leren we de achtergrond bij dit bijzondere album kennen. Allereerst pluspunten voor het feit dat schrijver Andi Coulter ervoor gekozen heeft om de geschiedenis rond dit album in een lopend verhaal te gieten. De boekjes uit deze reeks zijn vaak zo volgepakt met feiten dat het verhaal niet altijd even lekker leest. Daar heeft deze uitgave totaal geen last van.
Cultstatus
Als ik niet al een groot deel van de informatie rond dit album had geweten, had ik waarschijnlijk gedacht met fictie in plaats van non-fictie te maken te hebben. Coulter beschrijft waanzinnig goed hoe deze band aan zijn cultstatus is gekomen, waarbij je als lezer van de ene wonderlijke gebeurtenis in de andere valt.
Alan Vega werd van de ene op de andere dag kunstenaar nadat hij afgekeurd werd voor militaire dienst, Marty Rev genoot een opleiding bij een jazzmuzikant en koesterde een fascinatie voor weirde geluiden en extreme herrie. Ze vonden elkaar in New York in een kunstatelier waar Vega bezig was met zoveel mogelijk herrie uit zijn gitaar te krijgen. Rev was gefascineerd en keerde op een later moment terug om zich ongevraagd te mengen in de herrie en Suicide was geboren.
Punk?
In het atelier waren regelmatig concerten waarbij het publiek vooral bestond uit eigenzinnige kunstenaars en veteranen van de Vietnamoorlog, die hun plek na thuiskomst niet meer konden vinden in de Amerikaanse samenleving. Suicide probeerde met hun muziek uiting te geven aan de maatschappelijke problemen die ze in hun stad zagen. Oorlogsveteranen die het hoofd niet boven water konden houden, een New York vol geweld en criminaliteit, het komt allemaal terug in hun muziek.
Het is dan ook niet gek dat Suicide vaak als punk geclassificeerd wordt. Maar dan wel het raarste soort punk dat je ooit gehoord hebt. De soms hijgerige, soms angstaanjagende vocalen van Vega, de bevreemdende pulserende, elektronische klanken van Rev, het is niet voor niets dat de muziek onmogelijk in een hokje te stoppen is. Ze zochten naar de kracht en energie van Iggy Pop en The New York Dolls maar goten dat in een vorm waarbij constant de grenzen van het muzikale spectrum opgezocht werden.
Reputatie
Het duo (begonnen als trio overigens, maar voor de derde man werd het al snel te gortig) bouwde al snel een reputatie op. Ze stonden te boek als de band die binnen enkele minuten een zaal helemaal leeg kon spelen, en juist datgene was wat mensen steeds naar hun shows trok en waarom ze toch telkens weer opnieuw geboekt werden. En Vega en Rev vonden het prachtig, dat hun muziek en podiumact zo uitdagend was dat het bijna niemand lukte om de hele show uit te zitten.
Hun Europese tour, kort na het uitkomen van het debuutalbum, bevestigde hun status eens te meer. In Brussel ontstonden rellen nadat het publiek helemaal niet gediend was van wat Suicide – het voorprogramma van Elvis Costello en The Clash – liet horen en Elvis Costello vervolgens maar een heel korte set speelde omdat hij boos was op hoe het publiek om was gegaan met Suicide. Vega hield er een gebroken neus aan over en in Glasgow bekogelde iemand uit het publiek Vega met een bijl. John Peel had ook al doodsbedreigingen ontvangen na het draaien van Suicide op de radio. Europa bleek zowaar nog minder klaar voor Suicide dan de Verenigde Staten.
Gevoel voor humor
Het getuigt van een enorm gevoel voor humor dat ze de registratie van hun show in Brussel later hebben uitgebracht (hij is inmiddels ook te vinden op speciale edities van het debuutalbum). Pas dan hoor je wat een bijzonder effect Vega en Rev hadden op het publiek. Tuurlijk, Suicide is een beetje een vreemd album, maar de bizarre vocalen en het uitdagende karakter van Vega en de nog extremere live-versies van Rev riepen blijkbaar echt onverhulde haat en agressie op. Ik kan ’23 Minutes Over Brussels’ echt aan iedereen aanraden, het is een zeer boeiend hoofdstuk in de geschiedenis van de popmuziek.
Gehaat door het publiek, maar artiesten als Lydia Lunch, Lou Reed, Bruce Springsteen en Henry Rollins liepen weg met het duo. Springsteen speelt ook bijvoorbeeld nog steeds regelmatig een cover van ‘Dream Baby Dream’, een nummer van Suicide’s tweede album. De muzikanten, en enkele fans, begrepen dat het uitdagen van het publiek precies was wat Suicide voor elkaar wilde krijgen en dat ze dat deden op een manier die tot dan toe ongehoord was.
Klassiekerstatus
Pas na vele jaren kreeg Suicide dan ook eindelijk de klassiekerstatus. Het zegt genoeg dat dit album tegenwoordig gezien wordt als invloedrijk voor stijlen als no wave, synthpop, electroclash en industrial. Het blijft een krankzinnig album waarbij humor en horror enorm dicht bij elkaar liggen. Zoals ik al zei, ik vind het noch mooi, noch goed, maar na al die jaren weet het album me nog steeds mateloos te fascineren. En laten we wel wezen, ‘Frankie Teardrop’ is één van de meest angstaanjagende nummers ooit gemaakt. Wat ze in die tien minuten laten horen is echt ongeëvenaard.
Coulter weet in zijn verhaal enorm goed de omstandigheden te schetsen waarin dit duo kon ontstaan en brengt heel overtuigend over welke cultstatus Suicide heeft. Qua schrijfstijl zeker het beste boekje uit deze reeks dat ik tot nu toe las. Het focust duidelijk minder op de muziek zelf dan het effect van de muziek, maar in dit geval paste dat wel heel goed. Het is immers ook heel moeilijk om deze muziek te beschrijven, je moet het echt zelf horen om te kunnen geloven. En dat geloven vind ik zelf na al die jaren nog steeds moeilijk.