Jaaa, het is weer die tijd van het jaar. De Tour de France is bezig en dat betekent voor mij drie weken aan de buis gekluisterd zitten. Al vanaf mijn twaalfde heb ik last van een heuse wielerobsessie, maar mijn vroegste wielerherinneringen zijn dat ik als klein kind Richard Virenque en Frank Vandenbroucke op televisie zag en gefascineerd was door de ogenschijnlijk bovenmenselijke prestaties die deze mannen leverden (en die later toen de dopingbeerput openging inderdaad bovenmenselijk bleken te zijn geweest).
Die fascinatie is altijd gebleven- doping of geen doping – en ik heb al een onmogelijk aantal uren in deze hobby zitten. Natuurlijk luister ik in de weken van de Tour ook het liefst naar muziek die iets met wielrennen te maken heeft. Mijn standaard wieleralbum was altijd Tour de France Soundtracks (2003)van Kraftwerk, maar dat heeft met het onlangs uitkomen van Démarrage van David Douglas en Applescal geduchte concurrentie gekregen.
Treffend
Er zijn zat singer-songwriters en bandjes die over het wielrennen gezongen hebben, waarvan ‘Ploegsteert’ door Het Zesde Metaal mijn absolute favoriet is. Deze popliedjes weten vaak treffend te verhalen over boeiende wielerlevens en belangrijke aspecten van de sport. Toch verkies ik wielergerelateerde elektronische muziek te allen tijde boven deze popliedjes. Voor sommigen zal dat vloeken in de kerk zijn, want die popliedjes met mooie teksten behoren toch tot de ‘echte’ muziek, in tegenstelling tot de ‘kille’, ‘harteloze’ elektronische klanken afkomstig uit een computer?
Die popliedjes zijn weliswaar ontroerend en meeslepend, maar ik ervaar toch altijd een zekere afstand tot de wielerlevens waarover men zingt, terwijl elektronische muziek voor mijn gevoel altijd directer tot en dichter bij de essentie van het wielrennen komt. Doordat het bij popliedjes over de wielersport toch vooral om de teksten gaat, en we die op een verstandelijke manier tot ons nemen en die ons op een indirecte manier laten voelen – je moet eerst nadenken om de zwaarte en schoonheid van zo’n tekst te ervaren – weet instrumentale, elektronische muziek op een heel directe manier aan de kern van het wielrennen te raken. Je hoofd is overbodig, het gaat alleen om het direct voelen en ervaren van wat er allemaal in deze sport op het spel staat.
Waagschaal
En dat is veel. Als renner stel je je leven dagelijks in de waagschaal, alles om – al is het maar één keer – de beste te zijn van die honderden andere profrenners die ook alles doen en laten om één keer juichend over de eindstreep te komen. Voor mij weten Kraftwerk en David Douglas & Applescal die bikkelharde strijd invoelbaar te maken, die laatste misschien zelfs nog wel wat meer dan de ander.
Want waar Kraftwerk regelmatig ook nog wel ontspannen klinkt en dan vooral associaties oproept met een peloton dat relaxed langs prachtige mosterdvelden koerst, lijkt het bij David Douglas & Applescal toch meer om de sportieve prestaties te draaien dan het natuurschoon. De songtitels die allemaal een ander sportief aspect van de wielersport belichten maken dat nog eens extra duidelijk.
Stress
Je voelt op Démarrage de stress van het gedrang in een peloton, je voelt de spanning van de renner die alleen vooruit is terwijl een ontketend peloton op hem jaagt, je voelt de druk van de renners die achterop geraken en hopen dat ze op tijd binnen komen, en je voelt de nervositeit van de renner wanneer alles aankomt op een tijdrit, waarbij iemand misschien op tienden van seconden aan het kortste of langste eind zal trekken.
Ik weet dat wielrennen voor velen een ontiegelijk saaie sport is, en dit album zal deze mensen ook niet gaan overtuigen van het tegendeel, maar voor de reeds ingewijden zal dit album vooral heel erg krachtig onderstrepen wat we als wielerliefhebbers allemaal al weten: namelijk dat er in een koers zo ontzettend veel op het spel staat, en dat er tijdens een wedstrijd op zoveel verschillende vlakken dingen van belang gebeuren, en dat er precies daarom op zoveel niveaus zoveel te genieten valt.
De scheidslijn tussen voor altijd herinnerd te worden en genadeloos in de vergetelheid te raken is in het wielrennen ontzettend dun en de elektronische composities van David Douglas & Applescal weten die spanning heel goed te vatten. Op ieder nummer wordt strijd geleverd, wordt gemusiceerd met het mes tussen de tanden, wordt gecomponeerd met het hol open (wielercommentaar is bijna net zo leuk als het wielrennen zelf).
Het is duidelijk dat dit album door twee liefhebbers gemaakt is en ze weten de liefde voor de sport glansrijk over te brengen. Het is misschien, net als de Tour de France Soundtracks van Kraftwerk, niet een album waar ik het hele jaar door naar zal luisteren, maar als ik weer in de ban ben van een grote ronde, gaat Démarrage ongetwijfeld nog heel vaak te horen zijn in huize Madelon.