Erg vreemd dat op dit blog nog geen enkel stukje over hiphop staat, en dat terwijl ik dat toch echt zie als één van mijn favoriete genres en ook heel wat hiphop in mijn cd- en vinylcollectie heb. Acid Rap uit 2013 heeft de eer om het eerste hiphopstukje te zijn op deze website.
Ooit uitgekomen als mixtape en gratis te downloaden, maar inmiddels ook te vinden op Spotify (met uitzondering van het nummer ‘Juice’ omdat een gebruikte sample van John Lennon niet gecleared is) en Chance the Rapper bracht zelf een vinylversie uit waarvan ik de trotse bezitter ben (en daar staat ‘Juice’ dus wel op, samen met vijf bonustracks). Ik denk dat ik op zich een lichte voorkeur heb voor jaren negentig hiphop, maar dit album is na tien jaar nog steeds onverwoestbaar gebleken en is absoluut één van mijn favoriete albums in het genre.
Trippy
Acid Rap heeft iets heel erg vreemds over zich, maar dat zal niemand verbazen met deze titel en de trippy albumhoes (er werd overigens ook echt lsd gebruikt tijdens het maken van de plaat). Veel nummers klinken nogal off-beat, waarbij het lijkt alsof de raarste geluidjes en samples die men kon vinden aan elkaar geplakt zijn. Maar dit album komt niet alleen maar uit de computer, ‘echte’, organisch klinkende jazzpassages passeren ook veelvuldig de revue.
En dan zijn er nog de vele gekkige ad-libs (voor velen een heikel struikelblok heb ik begrepen, maar het gilletje dat telkens terugkomt vind ik dus echt overheerlijk) die het bevreemdende effect alleen maar verder versterken. En toch, waar sommige hedendaagse acts zich verliezen in het experiment, heeft dit album iets uitermate toegankelijks en gezelligs.
Tegenstellingen
Het computergeproduceerde versus het organische en het experiment versus het toegankelijke zijn slechts twee van de vele tegenstellingen waar het hele album van doortrokken is. Zo zijn er ook nog de tegenstellingen tussen 3. het speelse en het serieuze, 4. de kinderlijke onschuld en het jeugdige rebelse, 5. liedjes die soms een sociaal commentaar zijn, maar ook liedjes die heel persoonlijk en introspectief zijn en 6. het hopeloze en het hoopvolle. En al die tegenstellingen treden telkens in veranderende samenstellingen en verhoudingen op.
En ook de vele gastartiesten (alle vrienden van Chance the Rapper uit thuisstad Chicago spelen wel een rol op dit album) voegen telkens weer een nieuw smaakje toe aan het geheel. Het maakt dit album zo krankzinnig dynamisch dat ik er dus na tien jaar nog steeds niet op uitgeluisterd ben. Een uur ging nog nooit zo snel voorbij, en er vallen me nog steeds wel eens nieuwe of halfvergeten details op. Ik heb het voor de gein even opgezocht en Acid Rap staat gewoon op de derde plek van mijn meest beluisterde albums, gemeten vanaf 2010.
Weemoed
Wat mij het meest aanspreekt zijn de speelsheid, humor en lichtheid waarmee serieuze onderwerpen aangesneden worden, de slimme wordplay waarvan Chance the Rapper zich bedient en waarmee hij met weinig woorden verschillende perspectieven kan bieden en ook vooral het ongebreidelde optimisme dat constant doorschemert, terwijl de duistere kanten van het bestaan ook erkend worden.
Toen ik dit album tien jaar geleden leerde kennen sprak het wazige, druggy aspect heel erg tot me. Ik kon me erg vereenzelvigen met die drang tot geestverruiming die uit het album spreekt, met de behoefte aan intense ervaringen, terwijl je stiekem ook wel weet dat dat geen zoden aan de dijk zet, dat dat absoluut niet leidt tot een bestendig soort geluk, en je met weemoed terugdenkt aan de onschuld van je kindertijd, toen het leven nog zo simpel leek en al die duivelse verlokkingen nog geen rol speelden.
Evenwicht
Als ik er nu naar luister, valt me vooral op hoe al die bovengenoemde tegenstellingen een prachtig evenwicht creëren. En dan doel ik vooral op het feit dat de pijn en het plezier allebei duidelijk en helder en in gelijke mate doorklinken. Al die andere tegenstellingen lijken vooral middelen om die balans tussen het deprimerende en optimistische steeds te bewaren. En die balans, dat is iets waar ik me tegenwoordig veel mee bezig houd en hoe ik het leven ook ervaar: als een reeks gebeurtenissen waarbij de positieve en negatieve zaken prima naast elkaar kunnen bestaan en eigenlijk ook niet zonder elkaar kunnen.
Je zou dus best kunnen beweren dat Acid Rap zo de afgelopen tien jaar met me meegegroeid is en dat is misschien wel het allermooiste aan dit album. Leuk om over tien jaar nogmaals de balans op te maken en te kijken of en hoe mijn waardering zich verder ontwikkeld heeft. En doordat ik dit album wilde bespreken, ben ik gewoon alweer opnieuw verslaafd geraakt aan de heerlijke gekte die dit album is.
Uitbarsting
Jammer dat deze volledig unieke uitbarsting van creativiteit nooit meer geëvenaard werd, maar dat is misschien ook wel wat veel gevraagd. Dit is één van die spaarzame documenten waarop alles samenkwam: visie, emotie, humor en een heleboel mensen die het overduidelijk enorm plezierig vonden om met elkaar samen te werken. De muzikaliteit en het plezier spat van iedere seconde af. En ik draai Acid Rap nog maar weer eens om dat allemaal voor de zoveelste keer maar met evenveel genoegen in me op te zuigen.